موزه ایران باستان تهران
تهران-تهرانموزه ایران باستان با زیربنای ۲۷۴۴ متر مربع، نخستین موزه علمی ایران به شمار میرود که آثار مربوط به تمدن و هنر پیش از تاریخ، از هزاره ششم پیش از میلاد تا دوره اسلامی را در خود جای داده است. موزه ایران باستان تهران در محل تلاقی خیابانهای امام خمینی و سی تیر جنب باغ ملی قرار دارد.

در قلب شهر تهران، موزه ایران باستان به عنوان یک گنجینه بیقیاس از هنر، تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران قرار دارد. موزه ایران باستان که به نام موزه ملی ایران نیز مشهور است، باری از باستانشناسی و تمدن ایران را در بر میگیرد و با گنجینههای یکتای خود، ارتباط نزدیکی با ریشههای فرهنگی و تاریخی ایران برقرار میکند. با ورود به این معبد تاریخ، شما در مهر و عظمت گذشته غرق میشوید چرا هر قطعهای که به چشم میخورد، با هنر و طراوت خلق شدهاند تا به شما امکان سفری در طول زمان و آشنایی عمیقتر با فرهنگ ایران باستان را بدهند. موزه ایران باستان، پنجرهای باز به گذشته ایران است که تاریخ، فرهنگ و هویت این سرزمین را به نمایش میگذارد.
در این مقاله با رزرواسیون آریا همراه باشید تا به موزه ایران باستان، بخشهای موزه ایران باستان، اشیای موزه ایران باستان، علت نامگذاری این موزه، قیمت بلیط، راههای رفتن به موزه، هتلهای نزدیک موزه ملی ایران و هر آنچه که لازم است درباره موزه ایران باستان بدانید، سفری تاریخی و مهیج داشته باشیم و با تمدن درونی خود، ارتباطی بینظیر و عمیقتر برقرار کنیم.
دلیل نام گذاری موزه ایران باستان
موزه ایران باستان در گذشته با نامهای متفاوتی مانند موزه معارف شناخته میشده است. اما علت اصلی نامگذاری موزه ایران باستان، وجود آثار تاریخی به جا مانده دوره بعد از اسالم در این موزه است. البته موزه ایران باستان تهران برای مدتی جهت تعمیرات اساسی تعطیل بود و سپس با نام «موزه ملی ایران» بازگشایی شد و فعالیت خود را آغاز کرد.
ساختمان موزه ایران باستان
ساخت موزه ایران باستان که به عنوان یکی از بزرگترین موزههای تاریخی و فرهنگی در جهان شناخته میشود، با آغاز کار در سال ۱۳۱۲ و پیش بردن آن در چهار مرحله مختلف به مدت چهار سال انجام شد. این موزه در محلی با دسترسی عالی واقع شده است، که در جهت شمالی-جنوبی و در فاصله کوتاهی از خیابان سی تیر یا قوام السلطنه قرار دارد. با استفاده از آجرهای قرمز رنگ، ساختمان موزه به شکل یک مکعب مستطیلی افقی روی سطح زمین قرار گرفته است و از سه بخش به هم پیوسته تشکیل شده است.
در طراحی و برنامه ریزی موزه ایران باستان، الهام از کاخ ساسانی کسری به چشم میخورد. آندره گدار، معمار ساختمان، از طراحی ورودی موزه ایران باستان، الهام گرفته از کاخ ساسانی تیسفون و طاق مشهور کسری استفاده کرده است. حتی در چیدمان آجرها در داخل ایوان و بدنه ساختمان، الهام از معماری زیبا و خیره کننده ایرانی به چشم میخورد. ورودی موزه شامل یک ایوان با طاق هلالی شکل است که با حذف تزیینات معمول در ایوان، زیبایی خاصی به آن بخشیده شده است. سایه روشنها، پس نشستگیها و جلو آمدگیهای آجری، زینتبخشی منحصربهفرد به ایوان موزه میباشند.
در دو طرف ورودی، دو ساختمان دو طبقه قرار دارد که برای کتابخانه، سالنهای نمایشگاهی و کنفرانس به کار میروند. در بالای در ورودی نیز، یک کتیبه از سنگ مرمر وجود دارد که شعری از مشهورترین شاعر ایرانی، ملک الشعرای بهار، به خط ثلث امیرالکتاب ملک الکلامی بر روی آن نوشته شده است.
موزه ایران باستان از نظر ارزش، اهمیت، فراوانی و قدمت اشیا، یکی از موزههای معتبر جهان است. ساخت موزه ایران باستان تهران زیر نظر آندره گدار آغاز شد و پس از دو سال، مورد بهره برداری قرار گرفت. موزه در دو طبقه دارای تأسیسات جنبی شامل تالار سخنرانی، تالار نمایش، کتابخانه و غیره است. طبقه اول موزه ایران باستان تهران به آثار پیش از تاریخ و دوره تاریخی اختصاص دارد و در طبقه دوم آثار دوران اسلامی به نمایش گذاشته شده است.
اشیا موزه ایران باستان
اشیا موزه ایران باستان از دوران پارینهسنگی تا زمان ساسانی در دو طبقه مختلف در معرض نمایش قرار دارند. این مجموعه ارزشمند از طریق بخشهای پیش از تاریخ و دوران تاریخی ایران، شما را به سفری در طول تاریخ و فرهنگ ایران باستان دعوت میکند. موزه ایران باستان، یک جواهرخانه فرهنگی در قلب شهر تهران است. این موزه در سال ۱۳۱۲ با آغاز ساخت و در طول چهار سال به چهار مرحله تکمیل شد. طراحی خیرهکننده و زیبای این ساختمان، با استفاده از آجرهای قرمز رنگ، شکلی معکوس به صورت مستطیلی افقی را در فضای استوایی خود به ارمغان آورده است. ساختمان موزه ایران باستان از سه بخش متمایز تشکیل شده است که در آنها ارتباط نهفتهای بین هم وجود دارد.
این آثار ارزشمند، شاهکارهای هنری و تمدنی ایران باستان را به تصویر میکشند و شما را در سفری متنوع در طول تاریخ و فرهنگ این سرزمین همراهی میکنند.
در ادامه با معرفی بخشهای مختلف موزه، به اشیا موزه ایران باستان بیشتر خواهیم پرداخت.
دیدنیترین و قدیمیترین اشیا موزه ایران باستان
همانطور که پیشتر اشاره شد، در موزه ایران باستان، آثار بسیار قدیمی از دوران هخامنشیان و دیگر دوران به نمایش گذاشته شدهاند. این آثار شامل قطعات سنگی با قدمت بالغ بر یک میلیون سال و آثاری از دورههای پارینه سنگی میانی و نوسنگی هستند. آثاری همچون مجسمههای انسانی و حیوانی، ظروف سفالی با رنگ قرمز و ابزارهای دست ساخته انسان از جنس سنگ آتشزنه را میتوان در اینجا مشاهده کرد. این موزه با بیش از ۷۰ هزار قطعه آثار باستانی، جزو جاذبههای گردشگری مهم ایران است.
قدیمی ترین شی موزه ایران باستان مربوط به کشف رود در استان خراسان رضوی و دربند و گنج پر در استان گیلان هستند که می توان گفت بسیار قدیمی هستند. باستان شناسان آن ها را به دوران زمین شناسی پارینه سنگی نسبت می دهند که اولین دوره حضور انسان در زمین است.
از دیدنیترین آثار این موزه میتوان به جام زرین مارلیک و تندیس نیمه کاره داریوش کبیر و مجسمه بزرگزاده اشکانی از جنس مفرغ اشاره کرد که از معروفترین اشیای موزه هستند.
مجسمه بزرگ زاده اشکانی در موزه ایران باستان
بخشهای موزه ایران باستان
طبقه اول دوران پیش از تاریخ: در واقع برای دیدن این بخش باید به طبقه دوم بروید. نظر اکثر افراد این است که از همان ابتدا، بازدید خود را از این بخش شروع کنید چرا که در این بخش اشیایی را از از قدیمیترین دوران زندگی بشر یعنی دوران پارینه سنگی قدیم تا اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد یعنی از کهنترین دوران تا پیش از ابداع نگارش خواهید دید. ابزار سنگی مربوط به دوران پارینه سنگی، سفالهای مناطق مختلف و بخشهای مهم باستانشناسی، پیکرکهای گلی انسانی و حیوانی مختلف و ماکت سفالی تپه سنگ چخماق از آثار دیدنی این دوران هستند که تمامی این آثار را میتوانید در بخش دوران پیش از تاریخ مشاهده نمایید.
سنگواره صدف از اشیا دوران پارینه سنگی کشف شده در لرستان
طبقه همکف دوران تاریخی: با مراجعه به این طبقه، وارد دنیای تاریخ و تمدن ایرانی میشوید، دنیایی عجیب دلنشین و به ظاهر ساده. در این طبقه آثاری از اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد یعنی آغاز بهکارگیری نگارش تا پایان دوره ساسانی به نمایش گذاشته شدهاند که از اشیای شاخص این بخش میتوان به کهنترین انیمیشن جهان روی سفالی از شهر سوخته، مجسمه داریوش اول، مجسمه مفرغی مرد زاوی شمی و مرد نمکی معدن زنجان که از معروفترین آثار است و در کتابهای مختلف از آن یاد شده است اشاره کرد.
موزه باستانشناسی و هنر اسلامی: موزه دوران اسلامی در سال ۱۳۲۲ توسط اوژن آفتاندیلیان، همکار معمار این ساختمان، آندره گدار، بهعنوان موزه مردم شناسی طراحی شده بود اما در ۱۳۳۲ این ساختمان با کاربرد اداری و نمایشگاه موقت و همچنین برگزاری همایشهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت. بنابراین مجموعه آثار هنر اسلامی در طبقه دوم موزه به نمایش گذاشته شد که سالها بعد با توجه به اهمیت این دوره، گسترش مجموعهها و در راستای برطرف نمودن نیازهای آموزشی و پژوهشی تصمیم گرفته شد که موزهای مستقل ایجاد شود. به همین منظور پس از ایجاد برخی تغییرات لازمه، تجهیز بنا و انتقال آثار، موزه ایران باستان در دوم آبان ماه سال ۱۳۷۵ گشایش یافت.
طرح موزه دوران اسلامی از کاخ ساسانی بیشاپور الهام گرفته شده و به صورت چلیپایی هشت ضلعی ساخته شده است.
این موزه مجددا در دهه ۸۰ به منظور اصلاح و تکمیل تاسیسات، گسترش برخی فضاها و بازنگری در چگونگی نمایش آثار، این موزه تعطیل و در سال ۱۳۹۴ افتتاح شد.
طبقه همکف موزه دوران اسلامی به سالنهای اجتماعات و سالنهای نمایشگاههای موقت اختصاص یافته است. آثار و اشیای موزه در طبقات اول و دوم قرار دارند و بر اساس زمانبندی تاریخی در هفت تالار و ۱۷۰ ویترین به نمایش گذاشته شدهاند. این موزه، مانند موزه ایران باستان، آثاری برگزیده از کاوشهای علمی یا از مجموعههای معتبری چون آستان شیخصفیالدین اردبیلی را در بر میگیرد.
آثاری که در موزه دوران اسلامی به نمایش گذاشته میشوند، شامل تنوع بسیاری از اشیاء هنری، تزئینی و عملیاتی است. در این موزه، میتوانید مجسمهها، نقاشیها، کتیبهها، سفالها، لوازم تزئینی، اسلحهها، سلاحهای سنتی، جواهرات، اسناد تاریخی و بسیاری از دیگر آثار هنری و تاریخی را ببینید.
موزه دوران اسلامی به شما امکان میدهد تا به تاریخ و فرهنگ اسلامی بیشتر بپردازید و با آثار بزرگان و انقلابگران این دوره آشنا شوید. میتوانید عمارتها، مساجد، مدارس، بناهای تاریخی و آثار باستانی را در این موزه ببینید و درباره زندگی و فرهنگ مردم در طول دوران اسلامی بیشتر یاد بگیرید.
طبقه دوم از صدر اسلام تا دوره ایلخانی: بازدید از موزه اسلامی از طبقه دوم آغاز میشود. این طبقه شامل تالارهایی از دورههای صدر اسلام، عصر سلجوقیان و ایلخانیان است. در این بخش میتوان قرآنهای نوشته شده بر پوست آهو از دوره صدر اسلام، سفالینههای نیشاپور و کاشان، دست بافتههای کهن از ری و اصفهان، شیشههای گرگان، گچبریها و آجرکاریهای دوره سلجوقیان، ظروف زرین فام و محرابهای عظیم ایلخانیان و نسخ خطی چون کتاب مسالک و ممالک و پنج گنج نظامی را مشاهده کرد.
طبقه اول از تیموریان تا قاجار: طبقه اول موزه هنرهای اسلامی شامل تالارهای قرآن، دوران تیموری، صفویه، افشار، زند و قاجار میباشد. در این بخش، کتاب آرایی و نگارگری دوره تیموریان، چینیهایی به رنگ آبی و سفید، فرشینههای شکوهمند زربافت صفویان، نقاشیها و لاکیهای دوره زندیه و قاجار و نقاشیهای قهوهخانهای، خاتمکاری و آینهکاری روی چوب و فولادهای طلاکوب عهد قاجار به نمایش گذاشته شدهاند.
تالار قرآن: فضای زیر گنبد مرکزی در طبقه اول موزه به تالار قرآن اختصاص یافته است. برخی از این نسخههای قرآن که مربوط به سدههای نخست اسلام هستند، بر روی پوست آهو نوشته شدهاند. یکی از نمونههای جالب این نسخهها رقم الحاقی علی بن ابیطالب (ع) میباشد. قرآنهای این تالار به خطوط مختلفی چون انواع کوفی، نسخ، ریحان، محقق، ثلث و غبار نگاشته شدهاند.
همچنین، در مرکز این تالار، یک صفحه از قرآن بزرگ و نفیس به قلم بایسنقر میرزا به نمایش گذاشته شده است. این قرآن نادرشاه آن را از هرات به قوچان منتقل کرده و در جنگهایش با هدف حفظ لشکریان در جلوی لشکر حمل میشده است. برخی از اوراق این قرآن در غائله نادر به دلیل آتشسوزی سوخته و از بین رفتهاند و برخی دیگر در موزههای دیگر نگهداری میشوند.
امکانات موزه ایران باستان
در موزه ایران باستان فروشگاه برای خرید وسایلی با طرح و نقش ایرانی و یا طرحهایی مربوط به آثار موجود در موزه وجود دارد که میتوانید برای خود و یا به عنوان هدیه برای دیگران تهیه کنید.
همچنین این موزه شامل کتابخانه با تنوع مطلوبی از کتابهای تاریخی و خواندنی و همچنین کافهتریا برای استراحت و میل وعدههای غدایی میباشد.
هتلهای نزدیک موزه ایران باستان
با توجه به موقعیت مکانی عالی و دسترسیهای گسترده، اکثر افرادی که به قصد بازدید از مکانهای دیدنی تهران چون موزه ایران باستان به این شهر سفر میکنند، ترجیح میدهند که در نزدیکی همین موزه نیز اقامت داشته باشند.
در نزدیکی موزه ملی ایران، هتلهای نسبتا زیادی وجود دارد که اکثر آنها از کیفیت، خدمات، دسترسی و قیمت مطلوبی برخوردار هستند.
هتل های تهران نزدیک موزه ایران باستان عبارتند از:
- هتل فردوسی تهران
- هتل نادری نو
- هتل درسا تهران
- هتل پرشیا تهران
- هتل حافظ تهران
- هتل گلستان تهران
- هتل مرکزی ایران تهران
شما میتوانید در وبسایت رزرواسیون آریا تمامی این هتلها را بررسی کرده و بهترین هتل را با توجه به بودجه و شرایط مد نظر خود رزرو نمایید.
قیمت بلیط موزه ایران باستان و خرید بلیط موزه ایران باستان
برای دریافت قیمت و خرید بلیط موزه، میتوانید به وبسایتهای معتبر فرعی و یا سایت موزه ملی ایران مراجعه نمایید.
قیمت بلیط از موزه ایران باستان و موزه باستانشناسی و هنر اسلامی برای هممیهنان گرامی۱۰ هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی به مبلغ ۱۰۰ هزار تومان است.
ساعت بازدید از موزه ایران باستان و موزه باستانشناسی و هنر اسلامی به صورت زیر است:
بهار و تابستان همه روزه از ساعت ۹ الی ۱۹ و در فصلهای پاییز و زمستان، همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۷میباشد.
آدرس موزه ایران باستان
آدرس موزه ایران باستان: میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سیتیر
اما دسترسیهای این موزه به چه صورت هستند؟
برای رسیدن به موزه ملی ایران کافی است در ایستگاه امام خمینی در تقاطع خط یک و دو مترو از قطار پیاده شده و پس از خروج از ایستگاه با پنج دقیقه پیادهروی بهسمت غرب در خیابان امام خمینی به ابتدای خیابان سیتیر و موزه ملی ایران برسید.
البته مسیر دیگری نیز وجود دارد، از طریق ایستگاه میدان حسن آباد نیز شما میتوانید به این موزه برسید. به این منظور کافی است در ایستگاه حسن آباد از مترو پیاده شوید تا با کمتر از پنج دقیقه پیادهروی به طرف شرق در خیابان امام خمینی، به تقاطع خیابان سی تیر و موزه ملی ایران برسید.
همچنین در نزدیکی موزه ملی پایانه مسافربری وجود دارد که میتوانید با اتوبوسهای عمومی خودتان را به این مکان برسانید و پس از اتمام بازدیدتان از موزه، به مبدا بازگردید.
