موزه توس مشهد
خراسان رضوی-مشهدموزه توس در سمت چپ آرامگاه فردوسی قرار گرفته است. وقتی به موزه توس میروید، احساس میکنید به زمان شاعر حماسه سرای ایران و حتی از آن قدیم تر، به دوره اسطورهها و افسانههایی که او از آنها سخن گفته، سفر کرده اید، بازدید از موزه توس کار خیلی وقت گیری نیست و حداکثر در مدت 45 دقیقه میتوان از آن فارغ شد.
موزه توس در سال 1361 در یکی از ساختمانهای مجموعه ساخته شد و بعدها با تغییرات اساسی گسترش یافت.
بخش پژوهشهای باستان شناسی که در آن اشیا و تصاویر به دست آمده در کاوشهای باستانی شهر قدیم توس را به نمایش گذاردهاند. البته آثار به دست آمده از روستای پاژ (زادگاه فردوسی)، نیشابور، خواف و گرگان نیز در این بخش به چشم میخورد.
بخش های موزه توس
بخش اشیا و آثار هم دوره با فردوسی مانند سفالینهها، شیشهها، فلزها، عناصر معماری و سکههای طلا و نقره که نشان میدهند شیوه زندگی مردم روزگار فردوسی و اصلا خود فردوسی که یکی از همین مردمان به شمار میرفته، چگونه بوده است.
بخش اشیای موضوعی شامل جنگ افزارها، سلاحها و زین و برگ سوارکاری که تجلی روح حماسی و پهلوانی است و در شاهنامه هم از آنها یاد شده. در اینجا جنگ افزارهای مختلف از یک مگس پران ساده که به وسیله آن میتوان به جنگ سمج ترین حشره دنیا رفت تا کلاهخودهایی به سبک کلاهخود رستم به چشم میخورد.
بخش اشیای اهدایی که از تاریخ تشکیل نخستین کنگره فردوسی در سال 1313 تا کنون به وسیله علاقه مندان فرهنگ و تاریخ ایران به آرامگاه فردوسی هدیه شده اند. خیلی از این اشیای اهدایی متعلق به مردم افعانستان یا تاجیکستان هستند و به ما یادآوری میکنند که روزگاری همه ما در کشوری واحد زندگی می کرده ایم و اکنون اگر چه هم ولایتی نیستیم، اما هم زبان هستیم.
بخش محصولات فرهنگی، موزه توس همچنین دارای غرفه فروش کتاب، نشریات و محصولات فرهنگی است که به لحاظ موضوعی با حال و هوای آرامگاه فردوسی جور در میآیند. اگر بخواهید بروشور آرامگاه فردوسی، کارت پستالهای آرامگاه وآثار دیگر توس یا به طور کلی کتابها و بروشورها وعکسهای مربوط به خراسان را تهیه کنید، باید سری هم به این غرفه بزنید.
ساختمان موزه توس در زمان طراحی جدید باغ فردوسی به وسیله مهندس هوشنگ سیحون به عنوان یک چای خانه ساخته شد، اما کاربری کاملا متفاوتی پیدا کرد و به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفت. اکنون موزه توس را با دخل و تصرف فراوان در ساختمان چای خانه قدیم وسعت بخشیدهاند و از این حیث اثر معمارانه و هنرمندانه سیحون را یکسر مخدوش ساختهاند.