آرامگاه سعدی شیراز

فارس-شیراز

آرامگاه سعدی معروف به سعدیه، محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجسته پارسی گوی بوده است. این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد.

آرامگاه سعدی معروف به سعدیه، محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجسته پارسی گوی بوده است. این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. در اطراف مقبره، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارد که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شده اند. از جمله مهم ترین آن ها می توان شوریده شیرازی را نام برد که آرامگاهش به وسیله رواق به آرامگاه سعدی متصل شده است. آرامگاه سعدی شیرازی در سال 1357 در آثار ملی ایران ثبت شده است.

عکس آرامگاه سعدی
آرامگاه سعدی در گذر تاریخ
این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بوده که وی در سال های پایانی عمرش در این محل زندگی می کرده است و پس از فوت در همین جا دفن شده است. برای اولین بار در قرن هفتم توسط شمس الدین محمد صاحب دیوانی وزیر معروف آباقاخان، مقبره ای بر قبر سعدی ساخته شد. به نقل از ابن بطوطه مردم بازدید کننده از مزار سعدی، لباس های خود را در حوضچه هایی مرمرین می شستند. به باور مردم شیراز که قبل از سعدی و شاید قبل از اسلام وجود داشته، شستشو در این آب را شفابخش بوده است. در سال 998 حکمران فارس دستور به ویرانی خانقاه شیخ را داد و این مکان به طور کامل نابود شد. در سال 1187 به دستور کریم خان زند بنایی زیبا بر بالای مزار سعدی بنا شد. طبقه پایین دارای راهرویی بود که پلکان طبقه دوم از آنجا شروع می شد. در دو طرف راهرو، دو اتاق کرسی دار ساخته شده بود. در اتاق سمت شرق راهرو بود، قبر سعدی قرار داشت. طبقه بالای ساختمان مانند طبقه زیرین ساختمان بود اما به خاطر احترام به شیخ اتاقی بر روی آن ساخته نشد بود و سقف آن به اندازه دو طبقه ارتفاع داشت. این بنا در زمان قاجاریه سال 1301 توسط فتحلی خان مرمت شد و چند سال بعد نیز حبیب الله خان قوام الملک دستور تعمیر و ترمیم قسمتی از بنا را صادر کرد.

آرمگاه سعدی شیرازی که توسط کریم خان زند ساخته شد بود تا سال 1327 پا برجا بود. در سال 1329 توسط علی اصغر حکمت بنای کنونی به جای ساختمان قدیمی ساخته شود و مراسم افتتاحیه در سال 1331 برگزار شد.
این بنا بر گرفته شده از کاخ چهل ستون و تلفیقی از معماری قدیم و جدید ایرانی توسط محسن فروغی ساخته شد.ساختمان کنونی به سبک ایرانی با 8 ستون از سنگ های قهوه ای رنگ که در جلوی مقبره قرار دارند و اصل بنا با سنگ سفید و کاشی کاری تزئین شده است. بنای آرامگاه از بیرون به شکل مکعبی است اما در داخل هشت ضلعی است با دیوارهای از جنس مرمر و گنبدی لاجوردی. ساختمان اصلی آرامگاه شامل دو ایوان عمود بر هم است که قبر شیخ در زاویه این دو ایوان قرار گرفته است. روی آرامگاه گنبدی از کاشی های فیروزه ای رنگ ساخته شده است. سنگ های پایه های بنا، سیاه رنگ است و ستون ها و جلوی ایوان از سنگ گرانیت قرمز مخصوصی ساخته شده است. نمای خارجی آرامگاه از سنگ تراورتن و نمای داخلی آن از سنگ مرمر است.

آرامگاه سعدی
سنگ قبر سعدی شیرازی
سنگ قبر در وسط عمارتی هشت ضلعی قرار دارد و سقف آن با کاشی های فیروزه ای رنگ تزئین شده است. در هفت ضلع ساختمان، هفت کتیبه قرار دارد که از قسمت هایی از گلستان، بوستان، قصاید، بدایع و طیبات شیخ انتخاب گردیده و به خط ابراهیم بوذری نوشته شده است. متن یک کتیبه دیگر از علی اصغر حکمت است که در مورد چگونگی ساخت بقعه توضیحاتی داده است.
علی اکبر خان قوام الملک شیرازی، سنگ قبر کنونی را که سماق سرخ کم رنگی است، بر روی قبر شیخ نصب کرد و کتیبه زیر را که از اشعار بوستان است، با خط نستعلیق عالی بر آن نوشته است
کل شی هالک و انت الباقی
کریم السجایا، جمیل الشیم
نبی البرایا، شفیع الامم