مسجد وکیل شهر شیراز

مسجد وکیل یا جامع وکیل از آثار دوره زندیه در شیراز است. این مسجد حدود 9 هزار متر مربع مساحت، 120 متر طول و 80 متر عرض دارد، که در سال 1152 هجری شمسی توسط کریم خان زند در محله درب شاهزاده، خیابان طالقانی فعلی و در حد فاصل حمام وکیل و بازار وکیل ساخته شده است.

مسجد وکیل شیراز کجاست؟

آدرس مسجد وکیل شیراز، خیابان طالقانی، جنب بازار وکیل

ساعت بازدید، از ساعت 8:30 تا 21:30

هزینه بلیط، برای گردشگران داخلی 2000 تومان و برای گردشگران خارجی 20000 تومان

هتل های نزدیک مسجد وکیل شیراز

اکثر هتل های شیراز در نزدیکی مجموعه زندیه قرار دارند. دو هتل زندیه شیراز و هتل پارسه شیراز در نزدیکی مسجد وکیل قرار دارند.

این مسجد به نام مسجد سلطانی وکیل نیز معروف است و از آثار باارزش دوره زندیه به شمار می رود که ساخت آن در سال ۱۱۵۲ هجری شمسی به پایان رسیده است.

معرفی مسجد وکیل شیراز

مسجد وکیل، علاوه بر بزرگی، دارای ارزش و اهمیت تاریخی نیز می‌باشد. کاشی‌کاری‌های زیبا، حجاری‌ ستون‌های ۴۸ گانه و منبر یکپارچة مرمرین آن، از شاهکارهای دورة زندیه به شمار مسجد، با مساحتی برابر با ۳۶۰۰ مترمربع با تخته سنگهای بزرگ فرش شده است. 

شبستان آن 2700متر مربع وسعت دارد و ستونهای سنگی بلند و یکپارچة 48 گانه و سقف ضربی، بسیار زیبایی دارد. کاشی کاری‌های بالای ستون ها، طاقها و پیشانی اتاق ها، با نقش و نگارهای رنگارنگ و زیبا تزئین شده اند. عمدة این کاشی کاری ها، بر اثر زلزله از بین رفته و برخی از آنها در زمان فتحعلی شاه قاجار بازسازی شده است. پاره ای از کاشی کاری‌های طاق ها را نیز اداره سابق حفاظت آثار باستانی مرمت کرده است. مسجد وکیل پس از انقلاب اسلامی، تا اواسط دهة 1370 شمسی محل برگزاری نماز جمعه شهر شیراز بود.

معماری مسجد وکیل شیراز

مسجد وکیل شیراز در غرب بازار وکیل قرار گرفته است و از زیباترین مساجدی است که بعد از دوره صفوی در ایران ساخته شده است و از نظر ویژگی های معماری، به ویژه هنر حجاری قابل توجه است. این مسجد به دستور کریم خان زند آغاز شد و در سال 1152 کار ساخت مسجد به پایان رسید. به علت آسیب هایی که به خاطر زلزله به مسجد وکیل وارد شده است در دوره های مختلف مرمت شده است و بیشتر تزئینات به دوره ناصر الدین شاه تعلق دارد.
بنای مسجد وکیل شیراز حدود 11 هزار متر است و شامل بخش های زیر می باشد.
سر در مجلل، صحن، ایوان های شمالی و جنوبی، شبستان جنوبی و شرقی، رواق های شرقی و غربی و حیاط کوچک کناری، ورودی اصلی مسجد در سمت شمال و از طریق سر در مجلل و بزرگی است که بیست متر ارتفاع و چهارده متر عرض دارد و با تزئینات کاشی کاری و مقرنس بندی زیر طاق تزئین شده است.در ورودی دولنگه است و از قطعات چوب بسیرا ضخیم ساخته شده است.

بعد از ورودی دالانی قرار گرفته است که از طریق آن به وسیله دو راهرو می توان به صحن رسید. دیواره های دالان با کاشی هفت رنگ و سقف آن با کاشی معرق با نقش های گل و بوته و خطوط اسلیمی تزئین شده است. صحن مسجد مربع است و اضلاعی شصت متری دارد. در میان صحن حوضی زیبا قرار دارد که با استفاده از قطعات بزرگ سنگ ساخته شده است. صحن مسجد با قطعات سنگی فرش شده است. در اضلاع جنوبی و شمالی صحن، ایوانی بزرگ و در اطراف آن ها هشت طاق وجود دارد، یعنی در هر طرف ایوان، چهار طاق ساخته شده است. در اضلاع شرقی و غربی صحن یازده دهانه ی طاق و در پشت آن ها رواقی به عرض پنج متر ساخته شده است. سطح ایوان ها و طاق ها کاشی های معرق و خشتی دارد.
ایوان شمالی صحن که با طاق مروارید شهرت دارد دوازده متر عرض، چهار متر عمق و بیست متر ارتفاع دارد و بر بالای آن، دو گلدسته ساخته دشه است. در اضلاع ایوان، درگاه هایی به سمت رواق و دالان ورودی وجود دارد. این ایوان دارای دو کتیبه است به خط ثلث سفید بر زمینه ای لاجوردی که روی کاشی خشتی قرار دارد. ایوان جنوبی قرینه ای ایوان شمالی است.

در پشت سر این ایوان، شبستان بزرگ و بسیار زیبایی واقع دشه است که پوشش چشمه طاق آن روی 48 ستون یکپارچه سنگی قرار گرفته است. ستون ها به صورت چهار ردیف دوازده تایی قرار گرفته اند. ارتفاع ستون ها پنج متر و قرطر آن ها هشتاد سانتی متر است که به طرز بسیار جالبی با پایه و سر ستون تزئینی و ساقه مارپیچ به صورت یکپارچه تراشیده شده اند. کف شبستان با تخت سنگ های مسطح فرش شده است. سطوح پوشش طاق و گنبد بنا آجری است، به غیر از دهانه مرکزی که از ورودی آغاز و به محراب ختم می شود. و سقف آن با کاشی های معرق به زیبایی مزین شده است. محراب بنا در انتهای این دهانه قرار دارد و دارای سطوح کاشی کاری و مقرنس کاری است.
دور تا دور محراب کتیبه ای قرآنی به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به تاریخ 1013 هجری شمسی وجود دارد.