کبوترخانه‌های اصفهان
اصفهان-اصفهانکبوترخانهها، نمونه‌ای آشکار از همسویی زندگی مردم با طبیعت، اقلیم و شاهکاری از نبوغ معماری ایرانی است. کبوترخانه‌ها یا «برج‌های کبوتر» به دو شکل گرد یا چهارگوش که هیبت قلاع نظامی و استحکامات دفاعی را دارند، در بسیاری از مناطق کشاورزی اصفهان برای جمع‌آوری فضولات کبوترها، همانند یک برج یا چند برج، در یک مجموعه ساخته می‌شد.
کبوترخانه‌ها، نمونه‌ای آشکار از همسویی زندگی مردم با طبیعت، اقلیم و شاهکاری از نبوغ معماری ایرانی است. کبوترخانه‌ها یا برج‌های کبوتر به دو شکل گرد یا چهارگوش که هیبت قلاع نظامی و استحکامات دفاعی را دارند، در بسیاری از مناطق کشاورزی اصفهان برای جمع‌آوری فضولات کبوترها، همانند یک برج یا چند برج، در یک مجموعه ساخته می‌شد. قدمت واقعی این برج‌ها و تاریخ بنای آنها هنوز به درستی معلوم نشده است. شاردن جهانگرد فرانسوی که در دوره صفویان به اصفهان سفر کرده است، تعداد کبوترخانه‌های این خطه را بیش از 3000 برج نقل کرده است.
لیست هتل های اصفهان در رزرواسیون آریا
کبوترخانه‌ها با استفاده از فن معماری ایرانی به گونه شگفت انگیزی از گِل؛ خشت خام و گچ و آجر ساخته شده‌اند. نحوه ساخت کبوترخانه‌ها در نواحی مختلف استان اصفهان، گوناگون و در اشکال متفاوت است. در مناطق شمال شرقی و جنوبی، به شکل برج‌های مدور و در شهرستان‌های خوانسار و گلپایگان، به شکل برج‌های مکعب ساخته شده‌اند. برج‌ها با توجه به بزرگی خود، یک یا چند گنبد دارند و بدنه آنها تا سطح فوقانی، از معماری ساده‌ای برخوردار است. بر فراز استوانه بلند برج‌های کبوتر، گنبدهایی موسوم به فلفل دان با سوراخ‌هایی در بدنه ساخته می‌شد که موجب سهولت ورود و خروج کبوتران به داخل برج بود.
نمای شگرف دیوارهای داخلی هر کبوترخانه مملو از هزاران لانه است که در اندازه‌های همگون و برای نشستن و استراحت کبوتران تعبیه شده است. فضای داخلی برج‌ها به گونه‌ای طراحی و اجرا شده است که امکان آزادی پرواز و جابه‌جایی در داخل کبوترخانه‌ها را برای کبوترها فراهم می‌کند.
براساس مطالعات انجام شده، تزئینات و نمای خارجی کبوترخانه‌ها نیز متفاوت است؛ ولی برای ممانعت از صعود مارها به بالای برج، یک رشته نوار گچی به دور هر برج کشیده می‌شد که بر زیبایی آن نیز می‌افزود. در فراز برج نیز شبکه‌های خانه خانه‌ای با آجر ساخته می‌شد تا علاوه بر تزئینات خارجی، از ورود جانوران مزاحم نیز جلوگیری کند. برخی جهانگردان از نقاشی‌های روی برج‌ها خبر داده‌اند.
کبوترخانه‌های مکعب شکل نیز که نمونه‌هایی از آنها در اطراف زمین‌های کشاورزی خوانسار وجود دارد، معمولاً 14 متر طول، 6 متر عرض و 7 تا 10 متر ارتفاع دارند. سقف برج‌های مکعب، مسطح است که با تیرهای چوبی پوشانده می‌شود. در این نوع از کبوترخانه‌ها، تزئینات خارجی برای سهولت در ورود و خروج پرندگان با آجرکاری مشبک ساخته می‌شد. برای جمع‌آوری فضولات پرندگان، سالی یک یا چند بار، صاحبان برج‌ها و کشاورزان وارد برج می‌شدند و فضولات کبوتران را جمع‌آوری می‌کردند.
امروزه برخلاف گذشته، با کم‌توجهی به کود ناشی از فضولات کبوتران و روی آوردن کشاورزان به کودهای شیمیایی، کبوترخانه‌ها به تدریج در حال تخریب و نابودی قرار گرفته‌اند. از مجموع کبوترخانه‌های اصفهان تنها تعداد معدودی که در مناطق شهری قرار دارند، مرمت و بازسازی شده‌اند. به هرحال، توجه به این مهم که «برج‌های کبوتر در استان اصفهان در شمار میراث فرهنگی و آثار در خور توجه هنری، معماری و فرهنگی مردم است، می‌تواند ضمن حفظ نقش و اهمیت گذشته آنها، جنبه‌های گردشگری آنها را نیز افزایش دهد. در حال حاضر، بیش از 100 کبوترخانه در گوشه و کنار استان اصفهان وجود دارد.
آخرین هتل های مشاهده شده
