کاروانسراهای اصفهان
اصفهان-از جمله یادگارهای پرارزش معماری ایران، کاروانسراها هستند که از روزگاران کهن به دلایل اقتصادی، جغرافیایی و مذهبی بنیاد گردیدهاند و در ادوار مختلف به تدریج توسعه و گسترش یافتهاند. عملکردهای گوناگونی که کاروانسراها در گذشته برعهده داشتهاند، سبب شده نامهایی مانند کاربات، رباط، ساباطة خان و ... در فرهنگ لغات به آنها داده شود که در اصل، وظایف مشابهی مانند کاروانسراها داشتهاند؛ ولی از نظر خصوصیات معماری، هریک دارای ویژگیهای متفاوت بودهاند.
از جمله یادگارهای پرارزش معماری ایران، کاروانسراها هستند که از روزگاران کهن به دلایل اقتصادی، جغرافیایی و مذهبی بنیاد گردیدهاند و در ادوار مختلف به تدریج توسعه و گسترش یافتهاند. عملکردهای گوناگونی که کاروانسراها در گذشته برعهده داشتهاند، سبب شده نامهایی مانند کاربات، رباط، ساباطه خان و ... در فرهنگ لغات به آنها داده شود که در اصل، وظایف مشابهی مانند کاروانسراها داشتهاند؛ ولی از نظر خصوصیات معماری، هریک دارای ویژگیهای متفاوت بودهاند.
رباط شیخ علیخان
رباط شیخ علیخان یا کاروانسرای «چاله سیاه» در 50 کیلومتری اصفهان واقع شده است. کتیبه لوح سنگی سردر آن به نام شاه سلیمان و وزیر او شیخ علیخان مزین است. تاریخ اتمام رباط سال 1098 هجری قمری ذکر شده است. این کاروانسرا و کاروانسراهای گز و مادر شاه، در راه اصفهان به تهران، ازکاروانسراهای جالب دوره صفویه در اصفهان است.
رزرو هتل های ایران در رزرواسیون آریا
کاروانسرای مرنجاب
یکی از کاروانسراهای معتبر دوران صفوی (شاه عباسی)، کاروانسرای مرنجاب در 70 کیلومتری شرق کاشان است که به منظور استفاده کاروانسراهای راه سیاهکوه و جاده کویر نمک شاهعباسی احداث گردیده است. این کاروانسرا در میان کویر با گچ و آجر و در کمال استحکام ساخته شده و دارای اتاقها و اصطبلهای متعدد و 6 برج است.
کاروانسرای مهیار
این کاروانسرا که در 52 کیلومتری جنوب اصفهان و در دهکدهای به همین نام قرار گرفته است، به صورت چهار ایوانی و به شکل مستطیل به اندازه خارجی 82 × 89 متر بنا شده است. حیاط کاروانسرا نیز مستطیل و اندازه آن 70/38 × 30/48 متر است. اتاقهای اطراف کاروانسرا یک اندازه و به ابعاد 5 × 4 متر ساخته شده است. این کاروانسرا، به احتمال زیاد، در زمان شاه اسماعیل بنا گردیده است. اهمیت دیگر کاروانسرا در بناهای متعدد آن مانند آسیاب، نانوایی، قهوهخانه و بازار است که در مجموع، یک شهرک کوچک را در بین جاده تشکیل میداده است.
کاروانسرای سن سن کاشان
این کاروانسرا در قریه سنسن در 40 کیلومتری جاده کاروانروی قم- کاشان بین دو روستای آب شیرین و مشکان، واقع شده است.این بنا از نظر معماری جزو کاروانسراهای حیاطدار چهار ایوانی و به شکل مربع است. مصالح بنا، گل و خشت و آجرهایی به ابعاد 4×20×20 و 5×26×26 و 4×24×24 سانتیمتر است. در داخل نیمتاق سردر، تزئینات آجری مشتمل بر پاباریک سوسنی و شاپرکها تعبیه شده است و در لچکیها نیز، خفته و راسته آجری تزئینات بنا را تشکیل میدهند.
نمای خارجی جبهه جنوب شرقی که سر در ورودی در وسط آن قرار دارد، از 14 طاقنما تشکیل شده است که آخرین طاقنمای آن کوچکتر از بقیه است. در وسط جرزها و سکوهای آنها، آثار جای بستن حیوانات دیده میشود. نمای خارجی سایر جبههها، ساده و آ}ری است. دالان و ورودی که مشتمل بر سه دهانه تاق و چشمه است،از طرفین به اصطبلها راه دارد. فضای داخلی، در هر چهار طرف، اتاقهایی دارد که تعداد آنها در هر جبهه 6 اتاق است.