دریاچه تار و ممج شهر تهران

استان تهران غیر از دریاچه‌های کوچک، سواحل رودخانه‌ای و دریاچه‌های پشت سدها، به دلیل آب و هوای خشک و نیمه خشک، منابع آبی- ساحلی چشمگیری ندارد. مهم‌ترین دریاچه‌های طبیعی استان تهران دریاچه تار ممج  می‌باشد. دریاچه‌های تار و ممج، روی محور چین‌دار میان دو رشته کوه «قره‌داغ» (با ارتفاع 4080 متر) در شمال، و «کوه زرین» (با رتفاع 3835 متر) در جنوب واقع شده است. دره‌هایی از هر یک از این دریاچه‌ها منشعب می‌شود. این دره‌ها در شرق به سوی فیروز‌کوه و درۀ «دلی‌چای»، و در غرب به سوی شهر دماوند کشیده می‌شوند.

این دریاچه‌ها در مدخل کوه و در ارتفاع 2500 متری قرار دارند و سطح آب آنها در فصل‌های گوناگون سال تغییر می‌کند. آب این دریاچه‌ها از رودخانه‌هایی تأمین می‌شود که از سمت شمال جریان می‌یابند. در فصل زمستان، آب دریاچه‌ها یخ می‌بندد و یخبندان در برخی سال‌ها تا اردیبهشت‌ماه ادامه می‌یابد. کناره‌های دریاچه‌ها در بیشتر گستره‌ها شیب‌دار است و عمق آنها به ده‌ها متر می‌رسد. آب این دریاچه‌ها در تابستان آن‌قدر خنک است که نمی‌توان در آنها برای مدت طولانی آبتنی کرد. آب رودخانه‌هایی که به دریاچه‌ها می‌ریزند، جز در مصب آن‌ها، شفاف و زلال است و چشم‌انداز سواحل و اطراف دریاچه‌ها بسیار زیباست.

از انتهای جنوبی دریاچۀ دراز ممج که بر زمینی هموار و بدون شیب جاری است به بهترین وجه می توان استفاده کرد. دریاچۀ لوزی شکل تار نیز منطقۀ ساحلی کوچکی در امتداد بخش جنوبی خود دارد. مصب رود در شمال غربی واقع است و اطراف آن (در حدود چهار کیلومتر) غالباً شیب‌دار و در برخی نقاط صخره‌ای است. زمین‌های این قسمت از خار و خاشاک پوشیده شده و بدون درخت است. دسترسی به این منطقه در تابستان چندان مشکل نیست؛ زیرا تها در حدود 113 کیلومتر از تهران فاصله دارد و پیش از فیروزکوه از طریق «جابان» قابل دسترسی است.

هوای خنک این منطقۀ کوهستانی، در تابستان‌ها با جریان بادهای تند و مداوم گذرگاه‌های طبیعی همراه می‌شود. ناحیۀ قابل استفادۀ ساحلی دریاچه‌ها که از چند هکتار تجاوز نمی‌کند، شبیه دالانی دراز با دیواره‌های شیب‌دار چشم اندازهای بسیار زیبایی را به وجود آورده است.

دریاچه‌ها چشم‌اندازی دلفریب دارند و برای تفریحات آبی از جمله شنا و قایقرانی مناسب‌اند. کوهنوردی در دو قلۀ جنوبی و شمالی مسلط بر دریاچه‌ها امکان یک گردش چهار- پنج ساعته را میسر می‌کند. از فراز این قله‌ها می‌توان چشم‌اندازهایی جذاب و باصفا را دید. علاوه بر این دریاچه‌های طبیعی، دریاچه‌های پشت سدها نیز جذابیتی ویژه دارند و برای گذران اوقات فراغت بسیار مناسب هستند..